Günümüzde çocuğun yatma saati evde ciddi sorunların yaşandığını görüyorum. Uyumamak için saatelerce kitap okutanlar, bir şey soracağım diye sireci uzatanlar, karnı ağrıyanlar, dişi acıyanlar,...!! Sonunda da çocuğun itirazlarının ağlama ve öfke nöbetlerine dönüştüğü anlar!!!! Her gece her gece çok zor değil mi? Peki ne yapalım???
• Önce sorunu dile getirmek gerekmektedir: Bu aşamada iletişim becerilerini, etkin dinleme ve ben dilinin nasıl kullanılacağını bilmek çok önemlidir. “Yatmanı söylediğimde, her gece benimle tartışman beni çok mutsuz ediyor”.
• Çocuğun yatmasını engelleyen korkuları, endişeleri etkin dinleme metodunu kullanarak anlamaya çalışmak gerekir: “Yatmakla seni mutsuz eden, endişelendiren bir şey mi var?” ya da “Mutsuz/endişeli bir halin var. Konuşmak ister misin?”
• Çocuğunuza hissettiklerini yenmek için seçenekler sunun: “Yatarken kendini daha mutlu/rahat hissetmen için ne yapabiliriz/neleri değiştirebiliriz?
• Hem size hem de çocuğunuza en çok uyan planı uygulamaya koyun: “Işığın yanmasını istedin ama odanın ışığı yanıkken gözüne gelmez mi? Koridorun ışığını açsak ve kapıyı kapatmasak olur mu?”
• Planınızı bir hafta kadar uygulayın: “Kapıyı kapatmamak ve koridorun ışığını bırakmak olumlu oldu. Dilersen bugün gidip odana gece lambası alalım. İtiraz etmeden yattığın her akşam için yapacağım tabloya bir yıldız/gülen yüz alacaksın. Eğer hafta sonunda 5 yıldızın olmuşsa seninle beraber Pazar günü yeni bir oyun oynayabilirim. Eğer olmamışsa, "bir dahaki hafta yapacağına inanıyorum”
• Bir haftalık planınızın işleyişini değerlendirin: Eğer çocuğunuz, itirazsız yatıyorsa plan işe yaramış demektir. Onu övün ve sevginizi belli edin. Eğer problem çözülmemişse, tekrar deneyin. Çocuğunuzun korkularını, endişelerini tam olarak anladığınızdan emin olun. Siz canavarın gerçek olmadığını bilseniz bile, çocuğunuz bunu bilmiyor ve gerçekten korkuyor!! Onun korkularını, endişelerini kabul edin. Korkan bir insana “korkma” demek pek çözüm getirmez, bu korkusunu yenmesinde yardımcı olun. Gerekirse, bir psikologdan yardım isteyin. Korkuları, endişeleri karşısında, sizden yeterli desteği görmeyen çocuk “sevilmediğini, değer verilmediğini, kendisinin önemli olmadığını” düşünür. Bu tarz düşünerek büyüyen bir çocuğun ileride özgüveninin az olması, kendini sevilmeye değer bulmaması olasılığı yüksektir.
Bu adımlar işe yaramadığı takdirde, çocukla anlaşma yapılabilir. Bir aile toplantısı düzenleyip, sorunlar ortaya konur ve herkese uyan bir çözüm yolu tespit edilir. Yatma vakti ile ilgili yeni kurallar oluşturulur. Amaç, bu kurallar sayesinde çocuğunuzun yeteri kadar uyumasıdır. Çocuğunuzu, kurala uyması konusunda teşvik etmelisiniz. Bu, maddi bir şey alarak yani rüşvet verilerek değil, ama kurala uyduğu her gece için bir yıldız alıp, yeterli yıldızı topladığında hafta sonu bir sinemaya/pikniğe/geziye gidilerek ya da beraber bir oyun oynayarak verilebilir. Bu kurala uymadığında, ya da yeterli yıldızı toplamadığında bu imtiyazdan faydalanamayacaktır, asla ceza demiyorum, sadece ödülü alamayacak! Bununla beraber, her hafta yeniden deneme şansı olduğunu bilmelidir.
Bir de, kurallarımızda biraz esnek olabiliriz. İlla ki çocuğumuzun 9.00’da yatması şart mı? 9’da yatırmaya kalkıp eğer yarım saat uğraşıyorsanız, çocuğunuzla bir anlaşma yapın: yatma saatini 15 dakika geciktirip onun yatma konusunda artık huysuzluk yapmasını istemediğinizi belirtin. Bir de böyle deneyip teklifinizi birkaç gün sonra yeniden gözden geçirin.
Çocuk yetiştirirken sorunlar her zaman olacaktır. Önemli olan bu sorunlara alternatif çözümler üretmektir. Çocuğunuza onu ne kadar sevdiğinizi hem söyleyin hem de hareketlerinizle gösterin. O, sizi hem duysun hem de bu sevgiyi yaşasın.
Hadi iyi uykular :)
Gülçin KARADENİZ
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder