Sevgili
anne-babalar, bu yazımda sizlere evde çocuklarınızla hangi oyunları oynayarak
yaratıcılıklarını ve problem çözme becerilerini geliştirebileceğinizi paylaşmak
istiyorum. Yaratıcılık; yeni, özgün ve beceriye dayalı bir ürün olarak ortaya
çıkmış veya henüz ürüne dönüşmemiş, kendine özgü bir problem çözme sürecini
içeren, kişinin zekâ unsurlarını da özgün ve üretime dönük kullandığı bilişsel
bir yetenektir. Yaratıcılık her
bireyde doğuştan var olan bir yetenektir ve aynı vücuttaki kaslar gibi esnetip
çalıştırılması gerekir. Bu da ancak eğlence yoluyla “oyun”la mümkündür. Çocuğun
en büyük işi ve eğlencesi olan oyun, onun tüm gelişim
alanlarına katkıda bulunan tüm beceri ve deneyimlerinin bütünleştirildiği,
olgunlaştığı yaşama uyum sağlayıcı davranışların geliştiği ciddi bir uğraştır.
Çocuk oyun ile düşünür, deneyim kazanır. Oyun; doğal ve aktif öğrenme ortamı
sağlar. Oyun ve eğitim bir bütün olarak düşünülmelidir. İşte çocuğunuzun
eğitiminde doğal ortamda yapabileceğiniz etkinlik örnekleri;
Bol bol
resimli öykü kitapları okumak ve okumaya zaman zaman ara vererek çocuğa çeşitli
sorular sormak (kitabın sayfasını kapatıp tavşanın şapkası ne renkti? Sence
tavşan kırmızı şapka takmasa şapkası ne renk olurdu? Sen olsan Maymuna ne
derdin? Sence bu ailenin oturduğu ev nasıldır? O an okunan kitapla daha önce
okunan başka bir kitap arasındaki benzerlikleri konuşma ya da kitap bitince
kahramları karşılaştırma –sence Kırmızı Başlıklı Kız ormanda Caillou’yu görse
ne derdi?...),
Mandallarla
örüntüler oluşturmak (ipe çamaşır asarken çocuğunuzdan size bir kırmızı, bir
sarı, bir yeşil mandal vermesini isteyin sonra yeniden aynı sırayı tekrarların
sonra bu sırayı oluşturmayı ona bırakın),
Kurabiye
yapımı,
Başka ne
kullanabilirdin, başka ne olabilirdi, büyüğü olsa nasıl olabilirdi, küçüğü olsa
sence nasıl olabilirdi sorularını sormak,
Yerine
geçebilecekleri düşündürtmek (elbise askısı yok sence yerine ne kullanabilirim,
elbise askısına ne eklersek giysilerimiz daha güzel kokar vb.)
Legolarla
oynamaya teşvik etmek bir problem verip onun için çözüm üretecek bir ürün
yaratmaya yönlendirmek (örneğin; Legolarınla mutfakta benim işlerimi
kolaylaştıracak bir robot yapar mısın?)
Yapbozlarla
oynamak,
Su, kum, yulaf unu, mısır unu ve oyun
hamuru gibi malzemelerin hepsi yeni ve heyecan verici duyumsal deneyimler
sağlar. Yine hamura katılmış yiyecek boyası ve mısır ununa katılmış tarçın
ilginç etkiler yaratır,
Tencere, kapak veya kaşık gibi basit ev
eşyalarını birbirine vurmak çocuğun çeşitli sesleri duymasını sağlar. Ailenizle
bir orkestra kurabilirsiniz,
Peçetelerin üzerindeki resimlere/şekillere
yenilerini ekleme ya da düz peçetelerin üzerine desenler yapma,
Top sektirirken onar onar ya da ondan geriye doğru
sayma (6 yaş için),
İpleri/ yünleri büyükten küçüğe ya da küçükten büyüğe
sıralama,
Çoraplarla kukla yapıp konuşturma,
Kağıt tabaklara/ bardaklara resim çizme,
Kutuları kaplayıp hazine sandıkları oluşturup içine en
değerli oyuncakları koyma,
Unutmayın! Günümüzde gelişen teknoloji sayesinde bilgiye ulaşma
yolu gittikçe kolaylaşmaktadır. Herkesin bilgiye daha kolay ulaştığı noktada YARINA KALABİLENLER, YALNIZCA YARATICI
OLANLAR VE YARATICILIKLARINI KULLANABİLENLER OLACAKTIR (Moreno, 1934).
Sevgilerimle.
Gülçin KARADENİZ
